| Dzieki powiesci Dzieje grzechu Stefan Zeromski zasluzyl sobie (w pewnych kregach) na miano pisarza pornograficznego. Wstrzas wywolala szczerosc w szczegolowym ukazaniu losow dziewczyny, ktora pierwsza milosc – goraca i silna moca wlasciwej sobie najwiekszej wznioslosci – prowadzi z porzadnego, drobnomieszczanskiego, niezamoznego domu, przez upokorzenie, nedze i zbrodnie, na dno upadku. Przy tym, o zgrozo, w opowiesci tej wskazuje sie dobitnie na spoleczna i czysto ekonomiczna geneze tzw. „grzechu”.Kto zawinil? Kto byl pierwszym kamykiem w lawinie nieszczesc i krzywd? Kto mogl zatrzymac jej bieg? Moze szef, gdyby nie byl tepym formalista i zgodzil sie na urlop? Moze matka, gdyby nie przyjela konwencjonalnej roli strazniczki patriarchatu, ale potrafila zachowac sie po prostu jak czlowiek? Moze ksieza, bedacy trybikami w machinie koscielnej, ktora produkuje rozwody, gdy wlozyc do niej wielkie pieniedzy, a nie gdy decyzja o rozwodzie moglaby zapobiec wielkiemu nieszczesciu?Powiesc powstawala w latach 1906–1907, wydawana byla poczatkowo w odcinkach w „Nowej Gazecie”, w wersji ksiazkowej ukazala sie w 1908 roku. Stanowi wazne poklosie doby rewolucji 1905 roku (Zeromski byl zarliwym socjalista, choc niezwiazanym bezposrednio z zadna partia). Niejako przy okazji, towarzyszac Ewie w Warszawie i na prowincji, w europejskich wojazach, od Nicei i Monte Carlo, przez Korsyke, Genewe, Paryz i Wieden, narracja ukazuje niezwykle wyraziscie szeroka perspektywe spoleczna, rozne sposoby zdobywania i wydawania pieniedzy, wszelkie wreszcie odcienie podlosci, przemocy, zla, ale i iskry wznioslosci, poswiecenia dla innych, projekty reform. Dlatego mozna widziec w Ewie nie tylko jawnogrzesznice o zlotym sercu (nieco w typie bohaterek Dostojewskiego), ale tez ucielesnienie i konkretyzacje wszystkich tych problemow, z ktorymi zdaniem Zeromskiego zmierzyc sie musi polskie spoleczenstwo, a w przyszlosci odrodzone panstwo polskie.
|
Copyright (c) 2008 disc.allsave.info.